سرنوشت"علی" یادگار فاطمی چه شد؟
۱۹ آبان هر سال یادآور اعدام دکتر سید حسین فاطمی وزیر امور خارجۀ دولت ملی دکتر محمد مصدق و مدیر روزنامۀ «باختر امروز» در سال ۱۳۳۳ خورشیدی است. عبدالناصر مهیمنی روایت میکند که پس از اعدام فاطمی، گویا محمدرضا پهلوی، فرزند او را تحت حمایت قرار داده بود. یک بار در سال ۱۳۶۳ به پوشه و پروندهای برخوردم که مربوط به سیروس فاطمی، پسر حسین فاطمی بود. متعجب شدم و گرفتم و با حوصله مطالعه کردم. از پراکندگی و نامرتب بودن نامههای پوشه حدس زدم که باید بعضی از نامهها و مدارک و مکاتبات مرتبط تحت نام دیگری، مثلاً پریوش سطوتی، بایگانی شده باشد! گشتم و حدسم درست بود و نامهها و پوشههای دیگری را در همان اتاق بایگانی یافتم و با رعایت تسلسل زمانی تا حدی که معلوم و مقدور بود مرتب و پرونده را یکجا و سپس مطالعه کردم. در آن پوشه و پرونده، من دهها نامه از پریوش سطوتی دیدم که از محل سکونتاش در جایی در حومه لندن و یا در زمانهای حضور و مراجعه به سفارت، خطاب به سفیر یا مقامات وقت سفارت ایران نوشته بود و وضعیت زندگی خودش و فرزندش و مخارج زندگی و نگهداری و تحصیل و مدرسه و معالجه خودش و فرزند نوشته و نسبتاً با تندی و اعتراض و طلبکارانه کمک مالی و افزایش مقرریاش را درخواست میکرد. نکته جالب این بود که تقریباً تمام آن نامهها با طی سلسله مراتب اداری در داخل سفارت یا کنسولگری به وزارت خارجه در تهران و از آنجا به وزارت دربار میرفت و با پاسخ مرتبط و متناسب (و تقریباً همگی به طور کامل با پاسخ مثبت) برمیگشت و معمولاً بین یک تا ۲ ماه طول میکشید. تا آنجا که به خاطر دارم مکاتبات خانم پریوش سطوتی تقریبا از حدود سالهای آخر دهه ۱۳۳۰ تا اوایل دهه ۱۳۵۰ و دوران کودکی و نوجوانی فرزند او را دربرمیگرفت. آنچه من در آن مکاتبات خواندم و دیدم بیشتر مسایل معیشتی و مالی بود و نیز یک نکته جالب دیگر این بود که هر بار که نامهها و ضمایم آن به دربار میرفت، با نامهها یا پاسخهایی در حاشیه نامهها بازمیگشت که حاوی عباراتی، چون «به شرفعرض رسید» یا «به شرفعرض ملوکانه رسید» و «مرحمت فرمودند»، «موافقت فرمودند» که درخواست او اجابت و نیاز او تأمین شود، از دربار پهلوی برمیگشت، و البته تقریباً به تمامی اجابت میشد، و ظاهراً معمولاً از محل همان امکانات و بودجه مالی که در اختیار سفارت بوده پرداخت میشد.
کد خبر: ۳۹۶۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۰
ساختار و تفکر سرکوب فراقانونی؛
معمولا در هر اعتراضات مردمی که در ایران رخ میدهد، یک سوال بزرگ پیش میآید. افرادی که لباس نظامی ندارند و با معترضان برخورد میکنند و گاه به نیروهای نظامی دستور هم میدهند، چه کسانی هستند و از کجا آمدهاند! در این گزارش خاستگاه تاریخی لباسشخصیها را بررسی شده و نشان داده آنها برآمده از چه تفکر و ساختاری هستند. نتیجه اینکه ساختار و تفکر لمپنی و سرکوب فراقانونی از بین نرفت و تا امروز همچنان وجود دارد.
کد خبر: ۳۸۴۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۷
تاریخ سیاسی؛
غروب ٢٨ مرداد ١٣٣٢ روز غمانگیزی برای ایرانیانی بود که میخواستند در کشور خودشان آزاد و مستقل از حاکمیت خارجی زندگی کنند. خانه نخستوزیر گلولهباران و غارت شده بود. دکتر مصدق از طریق دیوار خانه همسایه به منزل دکتر معظمی رفته بود. فضلالله زاهدی اعلام پیروزی کرد.
کد خبر: ۳۵۵۷۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۸
سخنرانی خروشچف در كنگره كمونيستی
خروشچف در خاطراتش نوشته است: «دستان من به خون آلوده بودند. من همه آنچه را انجام دادم که دیگران نیز انجام میدادند، اما حتی همین امروز اگر قرار باشد به آن جایگاه برای سخنرانی جهت گزارش در باره استالین بروم دوباره همان سخنان را بر زبان خواهم آورد. باید بالاخره روزی میرسید تا همه اینها پشت سر گذارده میشد».
کد خبر: ۳۳۰۱۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۹
استالینزدایی؛
خروشچف در خاطراتش نوشته است: «دستان من به خون آلوده بودند. من همهٔ آنچه را انجام دادم که دیگران نیز انجام میدادند، اما حتی همین امروز اگر قرار باشد به آن جایگاه برای سخنرانی جهت گزارش در بارهٔ استالین بروم دوباره همان سخنان را بر زبان خواهم آورد. باید بالاخره روزی میرسید تا همهٔ اینها پشت سر گذارده میشد.» ...
کد خبر: ۳۳۰۰۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۸
سالروز اعدام دکتر فاطمی؛
سر دنیس رایت سفیر بازگشته انگلیس به تیمور بختیار چنین میگوید: «در نخستین فرصت مشتی به دهان فاطمی بکوب تا بداند هیبت امپراطوری انگلیس بازی کردنی نیست!»
کد خبر: ۳۱۰۷۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۹
از نزدیک با حسین فاطمی، وزیر خارجه دولت ملی مصدق
نام مرداد که طنین انداز میشود بوی کودتا میآید. کودتایی که شصت و هفت سال قبل رخ داد و تاریخ را به گونهای دیگر نوشت. هرچند کودتای زاهدی با شکست روبه رو شد، ولی دو روز سخت بر آنها گذشت.
کد خبر: ۲۹۴۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۶
گفتوگوی منتشرنشده با فریبرز رییس دانا
دکتر رییسدانا، اقتصاددان چپگرا، استاد پیشین دانشگاه و کنشگر سیاسی در طول ۷۵ سال زندگی پربار، فراز و نشیبهای زیادی را طی کرد. او به علت اظهارنظرها و فعالیتهایش، بارها به زندان افتاد و تهدید شد و از دانشگاه اخراج، اما هیچگاه از ابراز نظر و حضور فعالانه و جدی در عرصههای سیاسی و اجتماعی باز نماند.
کد خبر: ۲۹۰۵۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۶
چهره نظامی دوره رضاشاه پهلوی؛
سرپاس رکن الدین مختاری مشهور به سرپاس مختاری از چهرههای عجیب و دوگانه تاریخ ایران است؛ نوازندهای چیرهدست در ویولن که مبدع پیشدرآمد در موسیقی سنتی ایران بوده و همزمان چهره خشن نظامی که قتل یکی دو جین از روشنفکران و سیاسیون ایران توسط او انجام شده است. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای خود به سراغ «دکتر جکیل و مستر هاید» تاریخ ایران رفته و زندگی ژانوسی او را بررسی کرده است.
کد خبر: ۲۸۶۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۹
"ساواک" شعبه سیا در ایران؛
ساواک هرچند در ظاهر سازمانی برای مقابله با اقدامات ضدامنیتی در داخل ایران بود؛ اما این سازمان هدف اصلیاش انجام مأموریتهای سیا و حفظ منافع آمریکا بود.
کد خبر: ۲۷۳۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۹
روزنامه شرق نوشت:
روزنامه شرق نوشت: «فاطمی بعد از کودتای ۲۸ مرداد مخفی شد. چندباری خانه عوض کرد. مخفیبودن او نزدیک هفتماهی به درازا کشید تا این که صبح روز ۲۲ اسفند باز هم شایعه دستگیری او دهانبهدهان چرخید. همه در کنجکاوی درستی و نادرستی خبر بودند که فرمانداری نظامی اطلاعیهای منتشر کرد که حکایت از تأیید دستگیری داشت: «بدینوسیله به اطلاع عموم میرسد که دکترحسین فاطمی ساعت ۹ صبح امروز بهوسیله سرکار سروان حبیبالله جلیلوند، افسر اداره انتظامی شهربانی و مأمورین فرمانداری نظامی پس از تجسسات طولانی در یکی از کوچهباغهای تجریش دستگیر و تحویل فرماندار نظامی گردید.»
کد خبر: ۲۴۴۱۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۹
خاورمیانه ناآرام ؛
آتش، اعتراض و اختلاف مدتهاست که سرخط اخبار منطقه خاورمیانه است. امروز هم که ناآرامیها در عراق و بیروت دور جدیدی از تحولات سخت در این منطقه پرتلاطم را نشان میدهد و حتی کویت که زمانی تمثیلی از قرار و بهشت زمینی در این منطقه بود، با اعتراضاتی هر چند نرم مواجه شده است. شاید ناظران و مردمان جوانتر منطقه یا اقصا نقاط جهان در ذهن داشته باشند که هر ناآرامی و نزاعی را هرچند طولانی آخر سر قرار و آرامش و سکونی در پیش است، اما چرا این آتش سر خاموشی ندارد و هر روز به گونهای در گوشهای لهیب تازه میدهد؟
کد خبر: ۲۴۴۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۹
عباس امیرانتظام که بود؟
عباس امیر انتظام از نیروهای ملی مذهبی نزدیک به مهندس مهدی بازرگان بود که رکورددار زندان سیاسی در جمهوری اسلامی است. پیش از او بیشترین زمان زندان متعلق به صفر قهرمانیان پیش از انقلاب بوده است. امیر انتظام با ادعای دانشجویان پیرو خط امام متهم به جاسوسی شد و سالهای زیادی از عمرش را در زندان گذراند. دانشجویان تسخیر کننده سفارت آمریکا بعدها که از قدرت کنار گذاشته شدند، اعتراف کردند که کارشان اشتباه بوده است.
کد خبر: ۲۳۹۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
درباره تیمور بختیار؛
تیمور بختیار ، اولین رییس ساواک قصد ساقط کردن شاه را داشت، اما در این امر توفیق نیافت و جالب است بدانید قصد داشت با امام خمینی در نجف ملاقات کند که امام هم اجازه ملاقات به او نداد.
کد خبر: ۲۳۸۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۱
زمینخواری در پوشش «وقف»؛
شنیده هایی حاکی از تحقیقات قضایی از دو تن از مدیران سازمان اوقاف، این احتمال را تقویت کرده که ذره بین قوه قضاییه بر روی موضوع موقوفهها و احتمال زمینخواری در پوشش «وقف» هم متمرکز شده است.
کد خبر: ۲۳۴۰۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۳۰
حداد عادل:
غلامعلی حداد عادل گفت: ما نباید اجازه بدهیم آقای طالقانی را مصادره کنند. البته فردی که بزرگ شد همه خود را به او میچسبانند. منافقین به آیت الله طالقانی «پدر» میگفتند. چطور کسانی که در دورههای گوناگون پدرهای متفاوت از جمله صدام حسین، نتانیاهو و ترامپ داشتند آیت الله طالقانی را پدر مینامیدند.
کد خبر: ۲۳۳۳۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۵
در ادامه سیاست مقابله با فساد رئیسی؛
شنیده هایی حاکی از تحقیقات قضایی از دو تن از مدیران سازمان اوقاف، این احتمال را تقویت کرده که ذره بین قوه قضاییه بر روی موضوع موقوفهها و احتمال زمینخواری در پوشش «وقف» هم متمرکز شده است.
کد خبر: ۲۳۲۸۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۳
با سابقهترین رئیس ساواک ایران؛
ارتشبد نعمت الله نصیری از رجال عصر پهلوی و با سابقهترین رئیس ساواک ایران بود که از سال ۱۳۴۳ تا سال ۱۳۵۷ به مدت ۱۳ سال ریاست مهمترین دستگاه امنیتی کشور را بر عهده داشت. در بیوگرافی نعمت الله نصیری مهمترین مقام او ریاستش بر ساواک بوده است. دوره نصیری، یکی از عجیبترین دورههای ایران به لحاظ سیاسی و امنیتی است؛ هرچقدر خفقان بیشتری از طرف نیروهای امنیتی در جامعه حاکم میشد، جنبشهای چریکی و به تبع آن، فعالیتهای هنری و ادبی سیاسی بیشتر میشد و محمد رضا شاه پهلوی و دستگاه امنیتی او قادر به کنترل این فضا نبودند.
کد خبر: ۲۱۹۸۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۱
اصلاحات ارضی؛
اصلاحات ارضی از رویدادهای مهم در ایران بود که با هدف تقسیم زمین بین روستائیان انجام شد. هرچند این پروژه ظاهری سوسیالیستی داشت، اما ساختارهای استبدادی و سیاسی در ایران عاملی بود که این طرح به نابودی کشاورزی در ایران بیانجامد. برخی تحلیلگران گفتهاند انقلاب سفید و اصلاحات ارضی مقدمه انقلاب ایران در سال ۵۷ بود.
کد خبر: ۲۱۴۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۹
اعدام های انقلابی ؛
«۲۲ فروردین سال ۵۸ بود که ۱۱ نفر از مسئولان رژیم پهلوی در زندان قصر تهران تیرباران شدند. روزنامه کیهان درباره اعدامشدگان در همان روز نوشت: «سحرگاه امروز به دنبال محاکمه گروهی از عناصر سرسپرده رژیم منفور پهلوی، ۱۱ نفر از محکومان دادگاه عدل اسلامی، در برابر جوخه اعدام قرار گرفتند.
کد خبر: ۲۰۰۸۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۳